Info Shqip
PËR ÇKA I SHËRBEN NJË KOMBI FEJA OSE RELIGJIONI
Nga Haxhi Zeneli
Kush ishte Gjon Vladimiri dhe pse po e harrojmë?
Në viset e Anës së Malit, aty ku dikur sundon princi arbër Gjon Vladimiri, sot po ndodh një zbehje e kujtesës historike.
Me përhapjen e islamit në trojet shqiptare,filloi një distancim i qëllimshëm nga e kaluara nuk është bërë. Vladimiri,u lanë në harresë ose iu dorëzuan serbeve.
Por kush ishte në të vërtetë Gjon Vladimiri?
Në fondin e shekullit X, Gjon Vladimiri sundon në Dukë, një nga principatat më të rëndësishme arbërore.Në vitin 997, në vitin 997, u kap nga Car Samuili i Bullgarisë, por aty ndodh një kthesë historike. E bija e karit, Kosara, u dashurua me të dhe kërkoi që të martohej me princin shqiptar.Samuili e pranoi dhe i dha Gjonit jo vetëm dorën e saj, por edhe sundimin mbi Durrësin.Kjo aleancë politike dhe nuk zgjat shumë.
Trupi i tij u soll në Krajë, ku u varros me nderime nga gruaja e tij.
Ky martirizim e Ballkanit Gjon Vladimirin një figurë të shenjtë.Shqiptarët e nderuar për sakrificën e tij ndaj pushtuesve bullgarë,duke e konsideruar një martir të lirisë kombëtare.
Historiani i njohur Milan Shuflai e quan kultin e Gjon Vladimirit “legjenda më e madhe fetare e Ballkanit”, por njëherazi thekson shfaqjen e studimeve serioze për të. Sipas tij, një figurë kyçe në promovimin e kësaj kulture ishte Pal Dushmani, kishtar shqiptar që ndikoi në përhapjen e shenjtërisë së Gjon Vladimirit deri në Vatikan dhe që ishte krijuar në afërsi të Skënderbeut.
Simbolika e kryqit të Krajës, që sipas legjendës u soll nga një skifter i bardhë nga qielli, ruhet edhe sot nga një familje shqiptare. Çdo 22 maj, pelegrinët nga të gjitha besimet e ngrenin në Malin e Rumisë – një dëshmi e tolerancës fetare të shqiptarëve ndër shekuj.
Por a kemi reflektuar mjaftueshëm se çfarë kemi humbur?
Kur shqiptarët u konvertuan në masë në islam gjatë pushtimit osman, ata braktisën jo vetëm fenë, por edhe jetën në familje bizantine dhe iliro-romake. kisha juaj,kur ju jeni muslimanë?”
Ky është thelbi i manipulimit historik që kemi lejuar të ndodhin mbi ne.Fqinjët nuk mund të përdorin fenë për qëllime të ditura politike dhe etnike, ndërsa ne, në emër të përshtatjes, kemi dhuruar tonë tonë.
Sot,shqiptarët kanë një mundësi të artë për të reflektuar.Tëjmë sytë pas, të rivlerësojmë figurat si Gjon Vladimiri,dhe të kuptojmë se nuk mund të ndërtojmë të ardhmen duke harruar rrënjët.
Një histori kombëtare nuk jepet, nuk harrohet,ajo qëndron gjallë. Kulti i Gjon Vladimirit është këtu e jonë, le të mos e lejojmë të tjetërsohet.